Nakâ ngwi’ taja nazu’ tos roa wis na yata’pta lon làdna’. Na’ ngatòda tak ngen tôs lazo’n. Taja nchan làdna’ ndlì za na’ yatòda, ne’kta ne tib ya xkal ngenta nêd, be’nta le’ga xkâl or ngwi’n nda’b azyò xíj nir. No’a tos ngola nêd lô xa’. Zi’n mzì be’nta bés nazu’ mblà xí’n, tak zyarka ndoyak nazu’ mbi taja nxio’b dib nax. Nchab nayi’ ziaga:
—Nûta mbi so’u nda tâja nazu’ bà, xaja na msana, ñaga ti jua’n natos naxtenúy sisne’i. Nche’ya nakta lud ní zì mén za ban mén.
Lo bé yé mxa’k na mché bix zo le’na’ mbàna re ma’yá kaptos ntatî lazo’ or. Nale ngò lazo’ xa’ se’ mbwi’ bé nanì ñâ zo dib nax tâ ndlo’ re ya’ wis sou’ sou’ ndo ya’d, mnè na le’ ya’ tud ndo lia; lo ak mkòw za mkyal aziò nawexa naxóa mdexa.
Yaxo’b or yek yi’ nak xgàb ndonúr. Naxóa mde tak zè ndolà ya’l, nakta nen ze ne ndo’tra ndo mkòw aziò. Mde nêd jib ndondên yib ngo xni lo’n. Taja ndate, mzie’ nak aziò; zè ndalaké taja nazu’ tozá mawe mbiàl aziò; nzo’b ti mbi nal juinka yóp nak na ndenú ti bés ndia’ yò nako’p. Taja ndate na mte’ lazo’n zia ze’n ta ndie go’d wach le’n wuan gox nche’ia ndate na’rka li’na. Ngotò tib til na’ mdeda na mbiek za mda’blôn na mbui’ yèz plo ta mbro’yá, tia le’ wis na’ ta’da di’s lía yi za yâl azió, jua’na za le’ rê mén ndiak win nit, nchab yekna’: “Bà ne ndlàda yi, be’nta nkwi’nú xkow mén”. Lo la’s ta nzo xa’, le’ gòp ndlìa xaja ti jua’n ndarida’. Za nchab mies yi ndrio’ ga’p, ngochê xàbna’ na nchatò xij yi za yata’b taja nchân làdna’ zo ma’ bix, nda yekna’ na ma’ bix ndlì za ndrioxo’b rê bcha’ ta ndo díbna’ ya’, ndiakna lo nita nchedla re ma’ na ndrionchus taja ndayalal bén.
Mdobtè mde tigob ze’ ngolo mbin natos mdes mblà beati’ lo be’. Ndia tud ga’pxa nde nal tos, na tia ndlo’ nzo xni yèz ta nzî gax, jua’na mblò nalê lazo’n. Ndi’ lazo’n mnè na gax ndo, mbàyna le’ yib kì ta mbiu’ xni le’na’ ya mblì za mde xa’ le’n ya’l kou, taza le’ re beà ti’ ndlìa le’n ya’l, ndlìnú Heraldo xaja ña ti zén nèt plo ya xij yi xòl.
Mde sis la bis nako’p xata ngotú te’n ndablo zín, plo nak lis Gregorio Santos. Le’ re mbak mxiu’ taiza ñè xwa’ne’y. Le’ xa’ ngotú yò nagu’s mbres tak mzan tôz:
—¿Chà nzo go’ yò? ¿mde’, chà bà ndoa? Nay Heraldo, na ncholàs ta’à lud yò bêdna.
Le’ yalâ mxia’ na ti mén mbrota’b yekna tia, le’ xa’ nak liz mkâb. Nalê mbrotò mbwi’ lo tàn; mbàyna le’ xa’ tá mzina’ msie’ña mbrotò lo xa’ nketà’n; nabía tos ña, le’ yîs juinka nketatî lazo’n.
—¡Xa nalê nzo lazo’n ndowi’nlà tigob! –mkâb xa’ nak cha’n yò—. Bri’nda’b za rio’xkuenlà za ye’ so’u todi’sna’.
Che’ tadi wis ngochê, mbrote xe ndowi’ xa ndatuxni. Taja nabe’s nala’ agob mní:
—Nche’ya ngosalna yanalê, tudra’ zè nawe yó lazo’n beren lô la’s. ¡Nûta re mché bix nzo ládna xé ngobê!
Za wa xnaren xa’ mbretedi’s rop xa’. Gregorio nabdi’s kualíy taja natós nalat ña na ndiak xa’ nketà:
—¿Plopa’ ndate tâla ndiaklà bà?
—Ndatela tib xòn ka mbe’ ta ndo bcha’n na nchân ládna.
—¿Kualí mbla’à za mbrioy?
—Mxa’kna na le’ re mbol tij nkàb yîs ñè xamod yata’ba, mbàyna na’ ndro’da jua’n mblìxa’. Mbla’ya’ lazo’n, mblin xgàb tata ya’na axta wis luxna lô aziò re’ya.
—¿Kualí mbiàj yeklà re xa’ ta nak ngwe’s? –nabdi’s–. Mbui’ ga’ lô na nchab tud: –re xa’ ya mnè xomod ntoyakxa’ re jua’n ndiaklà.
—Ndobtèn mkua’na xá yata’b yatî ndiákna, na’ ngakta jua’n ndixa’, laj natare’ia mblà ti mka’l lôn za naxaxta mtelàsna mboa Fermín.
—Lìtla xgàb. Ndanûnlà za wi’n ñe’n chokuan tèj jua’n ndiaklà.
—Juín tós ngwi’ne —mxeyal.
Le’ ya’l ngwàtna ropxa’i lo xa’ gox’, lo mzin xa’ msiáxa’ Fermin ndòb mbíxa’ le’n yò plo ngwi’xa’ cha’n mén. Heraldo xàjta ngok za mbwi’ le’n yò juinka zê nzo zén xkow na ndi’a jua’n nazí nkelirsi’n mén goxa za ndodi’snúxa mbéy yòn.
Le’ xa’ gox mbwi’ kuan diak xa’ yîs; juin mbwi’ na ndòbza xa mxa’knú xa’ ta ndéya. Mbwi’ cho be’ ngij ren le’n ya’, na taga mblà yib za mnè na naki’nka yûb xa’ yîza tién mbéy yòn taiza ñè chokuan ntoú lo yabanan na plo mbro’i.
Zièxa tud, le’ gox Fermín mdoxkua’ na mblìbe’ plopa’ mbéy yòn tién xa yîs za yawi’ plo ndo’ xa nakpa’ reta jua’n nawe na jua’n xkap. Ndokenap xa’ gox tia, le’ xa’ yîz mnìke’ lo mdo’ ró. Mdridnda’b titûd zè mzin plo taja nchatú re ngwe’s ta ngi’s xaja nak re yatí, le’i ndobtè xaja na ti miez lud kì, lo ngotú tia axta naxax mxa’k ndo tia plota narka ngotúya’. So’u so’u mbwi’ dib nax zo ya nayé. Mnè na tia nzî bro mén, ziaga mnè na ndo xa’ plo ta nayòna’ za nawe yó lazo’n. Xàj, le’ mbe’ naro mbrotò, tibta nawetosña le’n li’n, mblò xni yèz yòn na le’n zén xkòw le’ mdo’ ro mnì:
—Nabe’s nzo lazo’n ta zè mzín là, xi’na. ¿Kualí za nára’ ndea?
—Dioxkix tós go’, chud. Ndonke’n wi’n ñe’n chokuan tája ta ndlì yîz ta nketatîn. ¿Kualí za na’ yata’bta yîs ta ndiakna re’?
—Ti mén mbie’d mnì xin na mblì za ak tià. Bui’ xá ña, tes ngiàj yeklà na, jua’na axta luxnúa—. Ziaga mdio’n na mta’n tib xa’ yîza mbui’ kuan ngote ndalaya’.
Mbrotò tib yox jua’n ngwìn so’u so’u ngola mén, le’ga xa’ yîza mbui’ mbroto xíja. Mbui’ ti mén nanga’s ndo lô xkàl taja ni xin sis yanaban xa’ya. Tiága ngolô lô xa’ ta mblì ya mxí. Ndari’dnda’b re jua’na: ti xa’ gox mkê yagúx ti làd mùn lar, ze’ tera’ kubi xa’i lô bèa mnì xa’ lè “Heraldo Pedro García”. Xata zía mdobtèy, tia mbro’ yanchân tín taja ndiaka’, ta be’nta mdo’ robà mnè plo ndiobtèi na plo nchaloi. Le’ xa’ yîs taja ndowi’ xa tib bióx ma’ bix zo le’n bea’ làdna’; mbria’s re ma’ dib xa’ na mbia’r ma’ lo taja ndari’d nda’b wis. Xa’ yîs mdobtè mbro’lon na mdobtè mbi’n ze’n mbui’ xañá làdna’ mze zo ma’ ne ncholoda mén, bix tos ña na’ ndlo’ tirta zî ne’kta kun yi’b ta mbdoxkuà mén. Le’ re ma’ ya ndlì za ndoyaktî xa’ yîza lo yanchân na bcha’ ta ndrio’xo’ba dib làdna’ya.
Be’nta tib tilta bere mbridnda’b xa’ yîza mbui’ chokuan nak xa’n yanajôs taja ta mdlì nalata lazo’n dib le’ xòn mbe’. Za mnila mbién chokuan nak jua’n mdobtè rei na plôja yatúnú yatî ya xa’, le’ mdo’ ró mzin tigob plô ta ndô xa’ yîz na mblo’ lè mén ta taja mdòb yìx yanabana’ ya: “Fermín Carbajal”. Xàj ngok. Ngen kuan mnì, lípa mnè na le’ mdo’ ró kalajna’ lô yatî ta naxtenúya. Ti xa’ mnì plo ta ndaro’ zén: “Le’ xa’ gox nañèda xomod ñiá xa’ ta ngok ya mxí sisna’ ya, na’ ke’tlá xgàb, ne’kta ntela’s xa’ xamod ndalèa”. Ziaga le’ re mdan cha’n mbéy yòn mbres za sîl yamxí ta nzo’b le’n yanaban, tia mbres mdo’ ropxa’ za bîl yanakapa’, rop mbwi’ lô tâ’n. Le’ xa’ yiza, mna’b:
—Tes zo kuan ne le’da mblîn, kun di’s nagu’s nagal ndian lôa mberê lazo’n, xa’ gox.
Le’ mdo’ ró mdi’x mén yîz lô lo’n na tiaga mkib ya mxí ta zo làdna’ya: “Ya mxí, brote go’ bxo’n go’ le’n yanaban re’ya”, mblìle’y mdo’ xa’ yîz kun nit yòn. Le’ nit lo ngoba làd xa’ yîs mto’la reta ma’ bix taja zo le’n; bro tos ma’, nkete le’n yib ga’p là, na taja natos ngij nketro’w ned lô ren.
—Mbli’à lo yatî tín —nchab mdo’ ró.
—Dioxkix go’ chudà mbie’dlà mkiblà na lo yatî tá mbua’snún.
Le’ xa’ mblia’ lô yatî lo mdo’di’s kun mdan do’ mbrotò le’n mbéy yòn, plo nak yò yòn tia mtala’ lazo’n na taga mkalaj la’z xbina’. Heraldo mbwi’ le’n yanaban za mnè chokuan nak jua’n nketatî lazo’n tia mbiàlô xa nak reta jua’n le’n yanayé na yanabandib. Plo ta nayòna’ mblàb le’ yekna’ reta jua’n tan a akta wi’ kun tâta ngud lôn, tia mnè xa nakpa’ tib nêd plo ndlo’ chokuan nza’tà le’n yanaban lo aziò ta zîn lo xni re’ià.
Xni nakis ta ndlo’ plo nayòn taja so’u so’wa ndayak lûda xaja na ndib xni wis tá ti ta ndalà ya’la’, jua’n na ndlo’ xa ndadib xki’s mbéy tak tiája mne ngòtà xki’s xa’ yîza kun mdan do’. Lo mtombì yìx ngud lôn mbwi’ xa ñâ ndo le’n yò plô ta nge’a zén jua’n nazí.
